Jak wyrwać zęba mlecznego?

Dlaczego zęby mleczne wypadają?

Mleczaki, to zęby tymczasowe. Zaczynają pojawiać się u niemowląt około szóstego miesiąca życia a dzieci zaczynają je tracić około piątego – szóstego roku życia, choć zdarza się, że później. Zęby mleczne muszą wypaść, bo zawiązki zębów stałych, które są pod nimi wypierają je i sprawiają, że zanikają ich korzenie (następuje resorbcja).

Mleczaków jest 20, po 10 w szczęce i żuchwie, cztery siekacze, 2 kły, 4 trzonowce. Mleczaki, których zawiązki pojawiają się już w życiu płodowym, umożliwiają dziecku jedzenie stałych pokarmów. Nie wypadają w jednym czasie. Podobnie, jak w przypadku wyrzynania się, wypadanie mleczaków przebiega w określonej kolejności.

Zdarzają się wyjątki uwarunkowane genetycznie, ale zwykle kolejność wyrastania mleczaków jest taka – dolne siekacze (jedynki)- 6-10 miesiąc życia, górne siekacze – 8-12 miesiąc, górne siekacze (dwójki)- 9-13 miesiąc, dolne siekacze boczne – 10-16 miesiąc, górne trzonowce pierwsze – 13-19 miesiąc, dolne pierwsze trzonowce -14-18 miesiąc, górne i dolne kły – 16-23 miesiąc, dolne drugie trzonowce – 23-31 miesiąc, górne drugie trzonowce – 25-33 miesiąc.

Czas wypadania mleczaków zależy od wielu czynników – m.in.  genetyki, diety, płci. Jeśli u dziecka mleczne zęby szybko wyrosły, jest duże prawdopodobieństwo, że szybko je też straci. Ważny jest stan mleczaków. Zęby osłabione z powodu nieprawidłowego odżywiania, lub próchnicy będącej konsekwencją m.in. słabej dbałości o higienę jamy ustnej, wypadną szybciej. Zaobserwowano, że dziewczynkom mleczaki wypadają szybciej niż chłopcom.

Zazwyczaj wypadanie zębów mlecznych zaczyna się od utraty dolnych jedynek (6-7 lat), następnie wypadają górne jedynki i dwójki. Kolejne są dolne kły (9-12), górne kły (10-12). Czwórki wypadają około 9-11 roku życia a piątki w granicach 10-12 lat. Szóstki i siódemki od razu pojawiają się jako zęby stałe.

Przyspieszone wypadanie mleczaków (dużo przed 5-tym rokiem życia) może być spowodowane chorobami dziąseł, łuszczycą, cukrzycą. Zbyt późne może świadczyć o niedoborze witaminy D, krzywicy, mukowiscydozie, kłopotach z tarczycą, wadzie. Dzięki regularnym wizytom dziecka (najlepiej co trzy miesiące) u stomatologa można odpowiednio kontrolować wypadanie mleczaków. Jest zasada, że trzeba o mleczaki dbać, w razie potrzeby leczyć a dopiero w ostateczności usuwać. Przedwcześnie usunięte mogą powodować m.in. wady zgryzu. Nieleczona próchnica może potem przenieść się na zęby stałe.

Mleczaki różnią się od zębów stałych wyglądem, budową i wielkością. Są mniejsze, bielsze, mają inny korzeń (cieńszy i mniejszy) i koronę (szkliwo cieńsze i słabiej zmineralizowane). Są bardzo podatne na próchnicę. Niektórzy rodzice ten fakt lekceważą, bo „przecież i tak wypadną”, jednak jest to błędne podejście.

Jak wyrwać mleczaka bez bólu?

Pierwszym objawem wskazującym na to, że ząb mleczny może wypaść jest jego rozchwianie. Czasami ząb chwieje się, ale nadal tkwi w dziąśle. Wtedy koniecznie trzeba zgłosić się do stomatologa. Także w każdym innym przypadku, gdy widać, że ząb niedługo wypadnie, najbezpieczniej jest zgłosić się po pomoc do dentysty. Można ewentualnie (nie jest to sposób rekomendowany) spróbować zrobić to w domu. W tym celu należy użyć gazy nawilżonej czystą przegotowaną wodą. Chwycić mleczaka, upewnić się, czy jest rozchwiany na wszystkie strony i  zdecydowanym ruchem wyciągnąć. Trzeba pamiętać o zachowaniu higieny. Dziecko powinno porządnie wypłukać usta czystą wodą i płukankę antybakteryjną.

Zdarza się, że rośnie już ząb stały a mleczak nawet się nie rusza. Wtedy koniecznie trzeba iść do dentysty, który usunie ząb bezboleśnie. Generalnie znieczulenie do wyrwana mleczka nie jest konieczne. Bardzo ważne, by rodzice nie straszyli dziecka bólem. Stomatolog ma do dyspozycji skuteczne i bezpieczne środki miejscowo znieczulające.