12 września, 2022

Czym są bruzdy zębowe?

Czym są bruzdy zębowe?

Bruzdy zębowe mogą mieć charakter anatomiczny. Ich występowanie może jednak oznaczać, że cierpimy na jakąś przewlekłą chorobę, bądź popełniamy błędy żywieniowe, które powodują ubytki w szkliwie. Być może w naszym jadłospisie znajduje się zbyt dużo kwaśnych napojów i uszkadzających zęby pokarmów. Zalecane jest więc profilaktyczne lakowanie zębów i zmiana lub wprowadzenie modyfikacji do stałej diety.

Jak wyglądają bruzdy zębowe?

Bruzdy zębowe (czyli dołki i wgłębienia) w przypadku trzonowców i przedtrzonowców wynikają z anatomicznej budowy powierzchni zgryzowych tych zębów. W zagłębieniach odkłada się płytka bakteryjna, którą jest bardzo trudno oczyścić, co może prowadzić do powstawania próchnicy. Bruzdy i wgłębienia mogą także świadczyć o erozji szkliwa. Rowki w okolicy przyszyjkowej i na powierzchni żującej zęba, to efekt stopniowej utraty powierzchniowej warstwy tkanek twardych zęba (czyli utraty szkliwa), ale bez udziału drobnoustrojów chorobotwórczych. Na początku zmiany nie są widoczne gołym okiem, a jedynie pod mikroskopem. Z czasem jednak coraz bardziej się powiększają.

Poza wgłębieniami i bruzdami, do charakterystycznych objawy erozji zaliczamy między innymi nadwrażliwość, ból zęba, przebarwienia, zaokrąglony kształt zębów, przezroczystość, czy też spękania.

Bruzdy zębowe – przyczyny powstawania

Bruzdy zębowe przy erozji szkliwa mogą pojawiać się na zębach wskutek działania wielu różnych czynników. Najczęstszą przyczyną ich powstawania są niewłaściwe nawyki żywieniowe sprzyjające tworzeniu się ubytków a konkretnie – negatywne działanie kwasów na szkliwo. Chodzi o spożywanie zbyt dużych ilości kwaśnych pokarmów, świeżych owoców cytrusowych, ale też wiśni, czy rabarbaru, picie w nadmiarze soków owocowych (np. z jabłek, cytryn, pomarańczy), częste sięganie po napoje gazowane (także energetyczne), poza tym po wina, herbaty owocowe. Także jedzenie w nadmiarze kwaśnych sosów typu majonez, kiszonek, kwaśnych wyrobów z octem (np. marynat). Zmiany w szkliwie powstają też przez bardzo częste jedzenie niektórych warzyw, takich jak brukselka, szparagi, szczaw.

Przyczyną erozji szkliwa, mogą też być choroby typu próchnica, fluoroza, cukrzyca, refluks żołądkowo – przełykowy, wrzody żołądka, czy schorzenia wywołujące częste wymioty, jak np. bulimia. Czynnikiem ryzyka pojawienia się erozji i bruzd jest palenie papierosów a także tworzenie się osadu lub kamienia nazębnego (to też efekty nałogu).

Jak leczyć bruzdy zębowe?

Zalecaną przez stomatologów metodą leczenia ( profilaktyki próchnicy) bruzd zębowych anatomicznych jest lakowanie ich tzw. lakiem szczelinowym. Zabieg ten polega na uszczelnianiu zagłębień w zębach. Trzeba pamiętać, że każda bruzda (podobnie jak szczelina) jest siedliskiem bakterii. Lakowanie zapobiega rozwojowi próchnicy nawet w 90 procentach (lakowanie bywa mylone z lakierowaniem, które polega na fluoryzacji).

Decyzję o lakowaniu zęba, zastosowanych materiałach, technice i momencie przeprowadzenia zabiegu, podejmuje lekarz dentysta. Lakuje się tylko bruzdy w zębach trzonowych i przedtrzonowych, zarówno stałych, jak i mlecznych. I tylko zdrowych, w tym m.in. w tzw. zębach mądrości. Można lakować zęby praktycznie w każdym wieku, ale najkorzystniej jest zadbać o to już u dzieci (można już u 2-3 letnich maluchów). Najlepiej robić to w jak najkrótszym czasie od całkowitego wyrżnięcia się zęba. Co pół roku warto też zgłaszać się do dentysty na kontrolę stanu laku. Zazwyczaj podczas wizyty kontrolnej u dzieci przeprowadzana jest fluoryzacja wszystkich zębów. Znacznie zmniejsza to podatność zębów na próchnicę i sprawia, że lak będzie się lepiej trzymał.

W ramach leczenia ubytków szkliwa wskutek erozji koniecznie należy wprowadzić zmiany w diecie polegające na ograniczeniu jedzenia węglowodanów, szczególnie tych klejących się do powierzchni zębów (batoniki, ciasteczka, żelki), wykluczeniu napojów sztucznie dosładzanych i gazowanych, unikaniu częstego spożywania kwaśnych potraw i napojów. W zapobieganiu tworzenia się ubytków szkliwa i pojawiania bruzd zębowych istotna jest także odpowiednia pielęgnacja i higiena jamy ustnej, m.in. prawidłowe szczotkowanie zębów (najlepiej pastą z fluorem). Gdy pijemy kwaśne napoje, warto jest używać słomki, a także pamiętać, żeby zęby myć po pół godzinie od zjedzenia lub wypicia kwaśnych pokarmów i napojów (szkliwo narażone na kwasy jest bardzo rozmiękczone i jeszcze bardziej podatne na podrażnienia).

Jeśli występuje umiarkowana erozja szkliwa, pomocny będzie profesjonalny zabieg fluoryzacji w gabinecie dentystycznym, który umożliwi demineralizację i wzmocnienie zębów. Jeśli jednak zmiany są zaawansowane, konieczne mogą okazać się np. licówki, które ukryją bruzdy i przebarwienia. Gdy przyczyną uszkodzenia szkliwa są choroby przewlekłe, w pierwszej kolejności trzeba zgłosić się do specjalisty (np. gastrologa, diabetologa) na leczenie.

Może zainteresuje Cię również
Adres kliniki
ul. Narutowicza 16a
70-240 Szczecin
Godziny pracy
Pn. - Pt. - 9:00 - 20:00
Sob. - 9:00 - 13:00
Adres e-mail
klinika@dr-gajda.pl