Jedną z przyczyn zapalenia tkanek okołowierzchołkowych jest niewystarczająca higiena jamy ustnej. Inne, to powikłania po leczeniu kanałowym i poważne urazy mechaniczne. Głównym objawem zapalenia okołowierzchołkowego zęba jest wyjątkowo dokuczliwy, nieustający bóli.
Czym są tkanki okołowierzchołkowe?
Korzeń zęba to jego element zlokalizowany w kości szczęki lub żuchwy. Wierzchołek korzenia jest jego końcową częścią, najbardziej oddaloną od korony i najwęższą. W korzeniu mieści się kanał korzeniowy do którego dochodzą m.in. nerwy i naczynia krwionośne. Tkankami okołowierzchołkowymi są wszystkie tkanki otaczające korzeń zęba w obrębie kości, a więc ozębna (łączy ząb z kością, dzięki czemu jest stabilny), cement korzeniowy ( nieunerwiona tkanka nawarstwiająca się po zewnętrznej części zęba) oraz kość wyrostka zębodołowego szczęki (w niej tkwią zęby) bądź część zębodołowa żuchwy. Jest to jakby zespół naczyń połączonych pozwalający na stabilne osadzenie zębów.
Stan zapalny wierzchołka korzenia zęba – skąd się bierze?
Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych pojawia się nie bez powodu. Najczęstsza przyczyna, to zakażenie bakteryjne na skutek nieleczonej i zaawansowanej próchnicy spowodowane zaniedbaniami w higienie jamy ustnej. Ponadto zapalenie tkanek okołowierzchołkowych zęba może rozwijać się wskutek niewłaściwie przeprowadzonego leczenia kanałowego, bądź poważnego urazu mechanicznego, jak zwichnięcie lub złamanie korzenia zęba. Zapalenie okołowierzchołkowe zęba może też wystąpić podczas chorób zakaźnych ogólnych, jak np. posocznica. Głównym objawem zapalenia tkanek okołowierzchołkowych, gdy pojawią się zmiany ropne, jest bardzo silny ból, na który nie pomagają żadne środki przeciwbólowe. Ból nasila się w pozycji leżącej, pod wpływem ciepła a także przy opukiwaniu i nagryzaniu. Często występuje obrzęk policzka i podwyższona temperatura ciała, powiększone węzły chłonne. Ból bywa pulsujący (wskazuje na ropny stan zapalny), bądź ćmiący (charakteryzuje zapalenie surowicze, gdy dochodzi do martwicy miazgi i wysięku). Zapalenie okołowierzchołkowe zęba może być ostre, przewlekłe lub przewlekłe zaostrzone.
Zapalenie okołowierzchołkowe po leczeniu kanałowym
Powodem wystąpienia zapalenia tkanek okołowierzchołkowych mogą być powikłania po wcześniejszym leczeniu kanałowym. Dochodzi do tego wówczas, gdy materiał wypełniający kanał zębowy spowoduje podrażnienie lub uszkodzenie tkanek (np. przez preparaty dezynfekujące) albo zostanie w trakcie leczenia przepchnięty poza wierzchołek zęba.
Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych – powikłania i jak ich unikać?
Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych musi być leczone przez stomatologa, często nie obejdzie się bez antybiotyków. Podstawowym postępowaniem bywa leczenie kanałowe. Zdarza się, że stanu zapalnego nie udaje się jednak wyeliminować i wtedy jedynym wyjściem jest wyrwanie zęba, czyli ekstrakcja. Powikłania zapalenia tkanek okołowierzchołkowych mogą być bardzo niebezpieczne dla pacjenta. Groźne jest m.in. przeniesienie zapalenia na sąsiadujące tkanki, rozszerzenie się ropni, zakażenie w innych narządach. Do najgroźniejszych możliwych powikłań należą: ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie nerwów czaszkowych, zapalenie śródpiersia, zakrzepowe zapalenie żył, ropień przerzutowy do mózgu. Wynika to z faktu, że tkanki okołowierzchołkowe są poprzez żyły połączone z różnymi częściami ciała.
Jak utrzymać zdrowe dziąsła aby nie dopuścić do zapalenia okołowierzchołkowego?
Żeby nie dopuścić do zapalenia tkanek okołowierzchołkowych trzeba zawczasu dbać o zdrowie dziąseł. Wskazana jest czujność, perfekcyjna higiena jamy ustnej (w tym systematyczne delikatne szczotkowanie zębów przynajmniej 2 razy dziennie po 2 minuty właściwie dobraną szczoteczką, płukanie jamy ustnej specjalnym płynem, korzystanie z nici stomatologicznych), częste wizyty w gabinecie stomatologa, a szczególnie wtedy gdy coś nas niepokoi, np. dziąsła krwawią albo się cofają. Gdy mamy do czynienia z obniżonymi dziąsłami wskazane jest picie zielonej herbaty i naparu z rumianku. Ważna dla dobrej kondycji dziąseł jest odpowiednia dieta bogata w surowe warzywa takie jak rzodkiewka, marchew, seler naciowy (pomagają w usuwaniu osadów), a zawierająca jak najmniej słodyczy.
