Jakie są wady zgryzu? Krótki opis

Skąd się biorą wady zgryzu?

Wady zgryzu o różnym nasileniu dotyczą ponad połowy ludzi. Wiele osób je bagatelizuje, wręcz uważa za defekt kosmetyczny, nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji takiego podejścia. A wady zgryzu, to różnego typu anomalie i dysfunkcje zębów, nieprawidłowa budowa szczęk, powodujące zaburzenia funkcjonowania jamy ustnej. Wady mogą być wrodzone (predyspozycje genetyczne warunkujące wielkość zębów, budowę i ułożenie szczek) lub mogą wynikać z czynników zewnętrznych, które wpływają na płód przez organizm matki (np. zażywanie przez nią niektórych leków). Po urodzeniu wady zgryzu u dziecka mogą być wywołane m.in.  przez niewłaściwe układanie do snu, czy karmienia, złe nawyki.

Ryzyko powstania wad zgryzu zwiększa m.in. oddychanie niemowlęcia przez usta, zgrzytanie zębami (bruksizm), poród kleszczowy lub łyżeczkowy, ssanie kciuka, ssanie źle skonstruowanego smoczka. Wady zgryzu może się nabawić dziecko, które bardzo często, wręcz nałogowo gryzie jakieś przedmioty, np. długopis.

Dość często występująca wada zgryzu, to tzw. zgryz otwarty – gdy zęby w ogóle się ze sobą nie stykają w przednim lub tylnym odcinku łuków zębowych. Zgryz krzyżowy – jeśli zęby dolne zachodzą na górne. Tyłozgryz jest wadą, która stanowi 70 proc. wszystkich wad. Polega na cofnięciu się dolnego łuku zębowego względem górnego. Przednie zęby nie stykają się, występuje między nimi przerwa. Kolejna wada, to zgryz głęboki, czyli silne zachodzenie górnych zębów na dolne. Przodozgryz natomiast polega na tym, że dolny łuk zębowy jest wysunięty do przodu, przez co przednie zęby dolne zachodzą na górne. Stłoczenie oznacza posiadanie zbyt dużych zębów w stosunku do zębodołu, co jest przyczyną ich wyrastania pod złym kątem. Zęby odseparowane, to widoczne szpary między zębami, zbyt duże widoczne odległości między zębami (przyczyną jest nadmiar miejsca w szczęce i żuchwie). Diastema, to zbyt szeroka, ok. 2 mm szpara pomiędzy górnymi jedynkami. Może prowadzić m.in. do nieprawidłowości w wymowie.

Jeśli zauważymy jakieś niepokojące objawy, warto jak najszybciej zgłosić się do specjalisty, który wykluczy wadę zgryzu lub zakwalifikuje nas do leczenia ortodontycznego.

Jak leczyć wady zgryzu?

Są różne sposoby łagodzenia i likwidowania wad zgryzu. Należy do nich m.in. szlifowanie zębów, usunięcie niektórych zębów w razie potrzeby, leczenie szpatułką, ćwiczenia mięśni, leczenie aparatami ortodontycznymi, ruchomymi bądź stałymi.

Ile trwa leczenie wad zgryzu?  Zależy od rodzaju wady, jej zaawansowania i wieku pacjenta. Leczenie ortodontyczne rozpoczęte w odpowiednim momencie, jeszcze u dziecka trwa około roku. Jeśli zaczęte zostało później, na efekty u starszego dziecka i u osoby dorosłych trzeba czekać dłużej, bo przeciętnie 2-3 lata. Czasami nawet dłużej.

Jeśli wady zgryzu nie są w ogóle leczone, są bagatelizowane, pogłębiają się i powodują przykre konsekwencje. Należą do nich m.in. zaburzenia stawów skroniowo-żuchwowych, niewłaściwe ułożenie żuchwy, uszkodzenia błony śluzowej warg i policzków, problemy z gryzieniem i żuciem, z prawidłowym wysławianiem się (niewyraźna mowa, seplenienie), choroby przyzębia, próchnica, ukruszenie zębów. Mają też niekorzystny wpływ na rysy twarzy, m.in. zaburzają symetrię twarzy.

Warto pamiętać, że pierwsze objawy wad zgryzu pojawiają się w dzieciństwie.To wtedy powinno zacząć się leczenie. Nigdy jednak nie jest za późno, by zgłosić się do specjalisty, bo korygowanie wad zgryzu jest możliwe w każdym wieku.